Dolnośląskie hity, Informatory przewodniki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Dolnoœl¹skie
hity
Dolny Œl¹sk
Po³o¿enie, granice.
Dolny Œl¹sk to
kraina geograficzna, historyczna i woje-
wództwo – jednostka administracyjna.
Po³o¿ony jest w po³udniowo-zachodniej
Polsce. Od po³udnia graniczy z Czecha-
mi, od zachodu z Niemcami, a od pó³nocy
z województwami lubuskim i wielkopol-
skim, od wschodu natomiast z wojewódz-
twem opolskim.
Obszar, ludnoϾ.
Na obszarze 19
948 km
2
mieszka 2, 98 mln ludzi.
Herb.
Herbem Dolnego Œl¹ska jest czarny
piastowski orze³ na z³otym tle.
Stolica, miasta i podzia³ admini-
stracyjny.
Stolic¹ Dolnego Œl¹ska jest
Wroc³aw (640 000 mieszk.) Do wiêkszych
miast nale¿¹: Jelenia Góra, Wa³brzych, Le-
gnica, K³odzko i Œwidnica. Administracyj-
nie dzieli siê na 30 powiatów i 169 gmin.
Ukszta³towanie powierzchni, przy-
roda.
Dolny Œl¹sk to kraina o urozmaico-
nej rzeŸbie terenu. Na po³udniu znajduj¹
siê malownicze pasma górskie, tworz¹ce
Sudety, z najwy¿szym pasmem – Kar-
konoszami, których najwy¿szy, szczyt,
Œnie¿ka, wznosi siê na wysokoœæ 1603 m
n.p.m. w czêœci œrodkowej pogórza, a na
pó³nocy rozci¹ga siê Nizina Sl¹ska z Bo-
rami Dolnoœl¹skimi. Na Dolnym Sl¹sku
wystêpuje obfitoœæ kamieni szlachetnych
i ozdobnych, a w przysz³oœci wydobywa-
no tu nawet z³oto i srebro. Dolny Œl¹sk
s³ynie ze swych licznych Ÿróde³ wód mi-
neralnych i uzdrowisk. Uroku krainie
dodaj¹ malownicze doliny i prze³omy
rzeczne. Do najbardziej znanych nale¿¹
Doliny Kwisy, Bobru, Kamiennej, Nysy
K³odzkiej i oczywiœcie Odry – najwiêkszej
dolnoœl¹skiej rzeki. Przyroda chronio-
na jest w dwu parkach narodowych,
dwunastu parkach krajobrazowych
i piêædziesiêciu czterech rezerwatach
przyrody.
Warszawa
Wrocław
Dolny Œl¹sk
Dolny Œl¹sk to kraina po³o¿ona w po³udniowo-zachodniej
Polsce na niespe³na 20 tys. km
2
powierzchni i zaliczana do
jednej z najbardziej atrakcyjnych i ró¿norodnych w kraju. Na
pewno o randze regionu decyduj¹ walory zarówno przyrod-
nicze, jak i ogromne dziedzictwo kultury, a tak¿e potencja³
dla rozwoju turystyki uzdrowiskowej i coraz bardziej popu-
larnej agroturystyki.
Dolny Œl¹sk to monumentalne pasma górskie i malownicze
kotliny, poprzecinane rw¹cymi górskimi strumieniami. To
kraina dzikiej przyrody, obfituj¹ca w wiele unikatowych ga-
tunków zwierz¹t i roœlin, a tak¿e uroczych miast, szczyc¹cych
siê wspania³ymi wielowiekowymi zabytkami.
Dolny Œl¹sk to region o bogatej historii, pe³nej niewy-
jaœnionych zagadek i tajemnic. To miejsce wielu wojen
i najazdów, a o jego burzliwej przesz³oœci œwiadcz¹ ruiny
zamków, fortec i warowni. W wyniku tak o¿ywionych dzie-
jów nastêpowa³o nawarstwianie kultur, przenikanie siê
nap³ywaj¹cych tu stylów i tradycji. Nic wiêc dziwnego, ¿e
na tych ziemiach istnieje dziœ tak wiele przejawów ludzkiej
twórczoœci, zachwycaj¹cych form¹, przepychem i urod¹.
1
Bez w¹tpienia magnesem s¹ zabytki Szlaku Cysterskiego
w Lubi¹¿u, Trzebnicy, Henrykowie, Krzeszowie, a per³ami
architektury zabytkowe kamieniczki w rynku Wroc³awia,
Hala Ludowa czy Aula Leopoldina. Ogromn¹ atrakcj¹ jest
Panorama Rac³awicka we Wroc³awiu, a miejsca kultu warte
obejrzenia to Wambierzyce i Bardo. W Œwidnicy i Jaworze
znajduj¹ siê wielkie drewniane koœcio³y, zwane Koœcio³ami
Pokoju, bowiem wybudowano je na mocy Pokoju West-
falskiego w XVII wieku. Z zewn¹trz skromne, zadziwiaj¹
przepychem barokowego wyposa¿enia. Dziœ s¹ wpisane na
listê Œwiatowego Dziedzictwa UNESCO.
Murowane zamki i warownie powstawa³y na Dolnym Œlasku
ju¿ od XIII wieku. Najczêœciej budowane na góruj¹cych nad
okolic¹ ska³ach i wzgórzach strzeg³y granic œl¹skich ksiêstw.
Do dzisiejszych czasów zachowa³o ich siê przesz³o 100.
Poszukiwacze skarbów do dziœ penetruj¹ niezbadane sztol-
nie Walimia i G³uszycy, tajemnicze podziemia czy lochy
Twierdzy K³odzkiej i Srebrnogórskiej. To oczywiœcie tylko
jedna setna miejsc, które warto tu zobaczyæ.
Region ten to te¿ prawdziwa per³a przyrodnicza. Oko³o 17%
powierzchni stanowi¹ tu obszary o wysokich wartoœciach
przyrodniczych; s¹ to parki narodowe, rezerwaty przy-
rody, chronione krajobrazy. W niezwykle atrakcyjnych
turystycznie Sudetach obok malowniczych Karkonoszy,
kryj¹cych w sobie przyrodnicze cuda, znajduj¹ siê Góry
Sto³owe z fantastycznymi labiryntami skalnymi i formacja-
mi z piaskowca. Rajem na ziemi dla pasjonatów ornitologii
mo¿emy nazwaæ Stawy Milickie, gdzie wystêpuj¹ unika-
towe, w wiêkszoœci chronione, gatunki ptaków. Ka¿dego
zachwyci bogactwo krajobrazów najwiêkszych tu Ko-
tlin – K³odzkiej i Jeleniogórskiej. Dodaj¹c do wizerunku
tych ziem najwiêksz¹ w Polsce iloœæ leczniczych zdrojów,
s³yn¹cych ze znakomitych wód, otrzymamy swoist¹ oazê
dla ³akn¹cych wytchnienia turystów.
2
1. Zamek Grodno – Zagórze Œl¹skie
2. Kamieniczki Jaœ i Ma³gosia – Wroc³aw
Wroc³aw
– Stare Miasto
Tysi¹cletni Wroc³aw to jedno z najpiêkniejszych polskich miast. Po³o¿ony nad Odr¹, jej
dop³ywami i kana³ami zosta³ nazwany Miastem Stu Mostów. Na szczególn¹ uwagê zas³uguje
tu stare miasto: wspania³y rynek z ratuszem, kamieniczki Jaœ i Ma³gosia, koœció³ garnizo-
nowy œw. El¿biety, Ostrów Tumski z katedr¹ i koœcio³ami, Uniwersytet Wroc³awski oraz
Koœció³ œw. Marii Magdaleny. Rynek zachwyca urod¹ godn¹ ka¿dej europejskiej metropolii.
Najstarsz¹ czêœcia miasta jest Ostrów Tumski. Do czasu zasypania w XIX w. odnogi rzeki,
by³a to jedna z odrzañskich wysp. To tu znajdowa³ siê gród ksi¹¿êcy. Dzisiaj Ostrów Tumski
jest zespo³em budowli sakralnych z katedr¹ pod wezwaniem œw. Jana Chrzciciela.
1
Informacja Turystyczna
Rynek 14
tel. (071) 344 31 11
fax (071) 344 31 13
Czynne w godz. 9
00
-21
00
codzien-
nie w sezonie letnim
poza sezonem 9
00
-20
00
e-mail: info@itwroclaw.pl
www.wroclaw.pl
www.wroclaw.naszemiasto.pl
3
2
1. Ratusz – Wroc³aw
2. Kamienice wroc³awskiego rynku
3. Ostrów Tumski – Katedra
Hala Ludowa
(dawniej Hala Stulecia)
i Park Szczytnicki we Wroc³awiu
Zbudowana w latach 1912-1913 dla upamiêtnia stulecia Bitwy Narodów pod Lipskiem
zosta³a nazwana Hal¹ Stulecia. To najs³ynniejsze dzie³o wroc³awskiego modernizmu au-
torstwa Maxa Berga i jedna z pierwszych na œwiecie konstrukcji ¿elbetonowych. Budowla
ma 130 m œrednicy i 42 m wysokoœci, a jej kubatura wynosi oko³o 300 tys. m
3
. W 1948 r.
postawiono przed obiektem 96-metrow¹ Iglicê, metalow¹ konstrukcjê przywodz¹c¹ na
myœl plemienne s³upy œrodka œwiata, symbol odbudowy ziem zachodnich. W zabytkowej
przestrzeni Hali Ludowej organizowane s¹ imprezy sportowe, koncerty, targi. W lipcu
2006 wpisana na Listê Œwiatowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Usytuowana na skra-
ju najwiêkszego parku – Parku Szczytnickiego, w którym znajduje siê Ogród Japoñski.
Jego atrakcj¹ s¹ dwie kaskady wodne: „¿eñska” i „mêska”. Malownicze strumienie wodne
rzeŸbi¹ pagórkowaty teren ogrodu, a liczne drewniane budowle nadaj¹ orientalny cha-
rakter. Cennym elementem aran¿uj¹cyjnym jest bogata
w azjatyckie gatunki roœlinnoœæ.
1
Halê mo¿na zwiedzaæ
codziennie
w godz. 8
00
-19
00
ul. Wystawowa 1
tel. (071) 347 72 00, 347 51 02
fax (071) 348 68 51
www.halaludowa.wroc.pl
Ogród Japoñski
tel. 0 601 74 45 63
czynny od 01.04 do 30.10
w godz. 9
00
-19
00
3
2
1. Pergola
2. Hala Ludowa – Wroc³aw
3. Ogród Japoñski – Wroc³aw
Aula Leopoldina
we Wroc³awiu
Uwa¿ana za najpiêkniejsze wnêtrze we Wroc³awiu. Sala paradna Uniwersytetu, w któ-
rej odbywaj¹ siê uroczystoœci uniwersyteckie, inauguracje roku akademickiego innych
uczelni wroc³awskich, sesje naukowe, uroczystoœci pañstwowe, a tak¿e koncerty muzyki
kameralnej, bowiem Aula posiada doskona³¹ akustykê. Ukoñczona w 1732 roku Aula Le-
opoldina nosi imiê austriackiego cesarza Leopolda I, który w roku 1702 powo³a³ do ¿ycia
pierwsz¹ we Wroc³awiu szko³ê wy¿sz¹ zwan¹ Akademi¹ Leopoldyñsk¹. Barokowy wystrój
Auli jest dzie³em znamienitych artystów tamtej doby: rzeŸbiarza F.J. Mangoldta z Pragi,
malarza J.K.Handtke z O³omuñca; zaœ sztukaterie wykona³ W³och, I. Provisore. Iluzjoni-
styczne malarstwo œcienne i sklepienne, imponuj¹ce przepychem alegoryczne rzeŸby oraz
zadziwiaj¹ce dekoracje stanowi¹ tu harmonijn¹ ca³oœæ. W czêœci zwanej Podium uwagê
przyci¹ga monumentalna rzeŸba cesarza Leopolda na tro-
nie z alegoriami M¹droœci i Gospodarnoœci
po bokach i Zwady i G³upoty u stóp.
Postacie w zewnêtrznym krêgu fresku
nad audytorium poœwiêconym glory-
fikacji M¹droœci Bo¿ej symbolizuj¹
nauki i sztuki wyzwolone.
1
Wroc³aw, pl. Uniwersytecki 1
(gmach Uniwersytetu)
tel. (071) 375 22 45
www.muzeum.uni.wroc.pl
3
2
1. Fontanna Szermierz
2. Uniwersytet Wroc³awki
3. Aula Leopoldyñska
Panorama
Rac³awicka
Wielkie malowid³o (15 x 114 m), dziêki zespoleniu szczególnych zabiegów malarskich
i technicznych, „przenosi” widza w inn¹ rzeczywistoœæ i inny czas. Obraz przedstawia
bitwê polskich powstañców pod Rac³awicami ko³o Krakowa, pod wodz¹ bohatera narodo-
wego Tadeusza Koœciuszki, z wojskami rosyjskimi, 4 kwietnia 1794 roku.
To legendarne dzie³o malarzy Jana Styki i Wojciecha Kossaka na pocz¹tku XX w. mo¿na
by³o ogl¹daæ we Lwowie. Po II wojnie œwiatowej, w 1946 roku, malowid³o wraz z czêœci¹
zbiorów Ossolineum trafi³o do Wroc³awia. Panorama zosta³a publicznie udostêpniona
w po³owie lat 80-ych XX wieku i natychmiast sta³a siê g³ówn¹ atrakcj¹ Wroc³awia. Jest
pierwszym i jedynym zachowanym do dziœ polskim dzie³em tego rodzaju.
1
Panorama Rac³awicka
Oddzia³ Muzeum Narodowego
ul. Purkyniego 11
tel. (071) 344 16 61
e-mail:
biuro@panoramaraclawicka.pl
www.panoramaraclawicka.pl
3
2
1. 2. Fragment obrazu
3. Panorama Rac³awicka – rotunda
[ Pobierz całość w formacie PDF ]