Dotacje unijne dla przedsiębiorstw z 5 marca 09 (nr 45), UE, EFS, dofinansowanie, wnioski itp

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
CZWARTEK 5 marca 2009 nr 45 (2421)
C
partner dodatku
Dotacje unijne
FUNDUSZE UNIJNE Dotacje na zieloną energię
3,2 mld zł na rozwój energetyki odnawialnej
Zielona energia i odnawialne źródła energii wywołują coraz
większe zainteresowanie wśród inwestorów. Jednak takie
inwestycje są bardzo drogie. Z pomocą przychodzą dotacje unijne
z programu Infrastruktura i Środowisko.
szej wartości dofinansowywa-
ne są też w ramach niektórych
Regionalnych Programów
Operacyjnych (patrz ramka
obok).
współspalaniu paliw kopal-
nych i biogazu, a także budo-
wy lub przebudowy obiektów
energetycznych zagospodaro-
wujących odpady komunalne.
Beneficjentami pomocy mogą
być przedsiębiorcy, jednostki
samorządu terytorialnego oraz
ich grupy, podmioty wykonu-
jące usługi publiczne na pod-
stawie umowy zawartej z jed-
nostką samorządu terytorial-
nego, w których większość
udziałów lub akcji posiada sa-
morząd terytorialny, podmioty
wybrane w wyniku postępo-
wania przeprowadzonego na
podstawie przepisów o zamó-
wieniach publicznych wykonu-
jące usługi publiczne na pod-
stawie umowy zawartej z jed-
nostką samorządu terytorial-
nego, kościoły, kościelne osoby
prawne i ich stowarzyszenia
oraz inne związki wyznanio-
BUDŻET DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH OZE W PO IIŚ
Działania
Alokacja (w mln euro)
Działanie 9.4.
Wytwarzanie energii ze źródeł
odnawialnych / 545
wodnych do 10 MW, bioga-
zu i biomasy, wiatru, a także
ciepła przy wykorzystaniu
energii geotermalnej i sło-
necznej;
MARIUSZ GAWRYCHOWSKI
mariusz.gawrychowski@infor.pl
Inwestycje w biogazownie
Najbardziej popularnymi
dotacjami będzie wsparcie na
budowę jednostek wytwarza-
nia energii elektrycznej
w OZE. Dlatego też przy tym
rodzajem pomocy ze środków
publicznych zatrzymamy się
na dłużej, by pokazać, jak wy-
gląda procedura aplikowania
o środki unijne na odnawialne
źródła energii.
Najważniejszą informacją
jest to, że instytucją odpowie-
dzialna za dystrybucję środ-
ków na OZE jest warszawski
Instytut Paliw i Energii Odna-
wialnej. To do instytutu należy
kierować wnioski o wsparcie
Działanie 9.5
Wytwarzanie biopaliw ze źródeł
odnawialnych / 92
Działanie 9.6
Sieci ułatwiające odbiór energii ze źródeł
odnawialnych / 48
J
uż 16 marca rozpocznie się
pierwszy nabór wniosków
na unijne dotacje na inwesty-
cje w odnawialne źródła ener-
gii. Wnioski o wsparcie będzie
można składać do 14 kwietnia,
a ogółem do podziału jest po-
nad 740 mln zł. W całej per-
spektywie finansowej na lata
2007–2013, w ramach progra-
mu Infrastruktura i Środowi-
sko na wsparcie energetyki od-
nawialnej przeznaczono po-
nad 3,2 mld zł. Te środki znaj-
dują się w dwóch osiach prio-
rytetowych programu: IX i X.
Głównym warunkiem, jaki
trzeba spełnić, by móc skorzy-
stać z dotacji, jest wartość fi-
nansowa projektu, która
w większości przypadków mu-
si wynosić powyżej 20 mln zł.
Uzyskane środki mają charak-
ter pomocy bezzwrotnej.

Działanie 9.5
wytwarzanie
biopaliw ze źródeł odna-
wialnych przewiduje dofi-
nansowanie budowy insta-
lacji do produkcji biopaliw
i biokomponentów stano-
wiących samoistne paliwa,
Działanie 10.3
Rozwój przemysłu dla odnawialnych źródeł
energii / 39
skowych, gotowy projekt tech-
niczny i zapewnienie środków
finansowych), nakład inwesty-
cyjny na 1 MWh planowanej
produkcji energii i nakład in-
westycyjny na zainstalowanie
1MW.
stępne w ramach działania
10.3 Rozwój przemysłu dla od-
nawialnych źródeł energii.
Unijne dotacje w ramach tego
działania będą mogli uzyskać
przedsiębiorcy, którzy chcą bu-
dować nowoczesne linie tech-
nologiczne, wytwarzające
urządzenia do produkcji ener-
gii elektrycznej i cieplnej ze
źródeł odnawialnych oraz bio-
paliw i biokomponentów. In-
westorzy będą mogli także sfi-
nansować budowę zakładów
produkujących urządzenia do
wytwarzania energii elektrycz-
nej z wiatru, wody, biogazu
i biomasy lub energii cieplnej
przy wykorzystaniu energii
słonecznej, geotermalnej lub
biomasy, a także kogeneracji
przy wykorzystaniu energii
geotermalnej lub biomasy.
Ostatnią kategorią zakładów,
na budowę których będzie
można uzyskać unijne wspar-
cie, są przedsiębiorstwa wy-
twarzające urządzenia do pro-
dukcji biopaliw i biokompo-
nentów.
Aby móc ubiegać się o dota-
cje w ramach Działania 10.3,
wartość projektu musi prze-
kraczać 20 mln zł. Maksymal-
na wartość dofinansowania
wynosi 70 proc. wydatków
kwalifikowanych, ale nie wię-
cej niż 30 mln zł. Podobnie jak
w przypadku dotacji na OZE
wybór projektów odbywa się
w trybie konkursu zamknięte-
go organizowanego przez In-
stytut Paliw i Energii Odna-
wialnej. Procedura oceny
wniosków jest dwustopniowa
i pozwala wnioskodawcy na
dokładne przygotowanie pro-
jektu. W pierwszym etapie
(preselekcja) wnioski ocenia-
ne będą pod kątem spełnienia
kryteriów formalnych i mery-
torycznych I stopnia w oparciu
o niepełną dokumentację pro-
jektową. Po jej przejściu przed-
siębiorca dostarcza brakującą
dokumentację i aby uzyskać
wsparcie, musi pozytywnie
przejść II etap oceny.

Więcej:
www.ipieo.pl/poiis/
Działanie 9.6 sieci ułatwia-
jące odbiór energii ze źródeł
odnawialnych, obejmuje bu-
dowę oraz modernizację sie-
ci umożliwiających przy-
dacznie jednostek wytwa-
rzania energii elektrycznej
ze źródeł odnawialnych.
Ponadto w ramach Prioryte-
tu X PO IŚ Bezpieczeństwo
energetyczne, w tym dywersy-
fikacja źródeł energii wsparcie
uzyskać będzie można na pro-
jekty inwestycyjne zmierzają-
ce do rozbudowy przemysłu
produkującego na potrzeby
sektora odnawialnych źródeł
energii – np. producenci insta-
lacji solarnych, wiatraków itp.
(działanie 10.3).
Jednocześnie fundusze na
innowacyjne przedsięwzięcia
w zakresie odnawialnych źró-
deł energii można pozyskać
z Programu Innowacyjna Go-
spodarka, a na mniejsze pro-
jekty produkcji biopaliw i bio-
komponentów w ramach Pro-
gramu Rozwoju Obszarów
Wiejskich. Projekty OZE o niż-
Mała elektrownia wodna
Nieco inaczej wygląda sytu-
acja, jeśli chodzi o możliwość
pozyskania dotacji na budowę
małych elektrowni wodnych.
Główna różnica to mniejsza
wymagana wartość inwestycji.
W przypadku elektrowni wod-
nych ma to być minimum 10
mln zł. Projekty kwalifikujące
się do objęcia krajową pomocą
regionalną mogą uzyskać mak-
symalne dofinansowanie na
poziomie 70 proc. wartości
wydatków kwalifikowanych.
Natomiast projekty kwalifiku-
jące się do objęcia horyzontal-
ną pomocą na ochronę środo-
wiska otrzymają dofinansowa-
nie na poziomie maksymal-
nym 65 proc. wartości projek-
tu. W ramach realizowanych
projektów wsparcie będzie też
obejmować przyłącza jedno-
stek wytwarzania energii elek-
trycznej do najbliższej istnieją-
cej sieci. Ocena wniosków, tak
jak w przypadku innych tech-
nologii OZE finansowanych
w ramach tego działania, od-
bywać się będzie w dwóch eta-
pach. Podobnie jak w przypad-
ku biogazowni, pierwszy
z nich – preselekcja polega na
ocenie wniosków pod kątem
spełnienia kryteriów formal-
nych i merytorycznych I stop-
nia w oparciu o niepełną doku-
mentację projektową. Na dru-
gim etapie wymagana jest już
pełna dokumentacja, a ocena
wniosków prowadzona jest
w oparciu o kryteria meryto-
ryczne II stopnia.
W ramach realizowanych projektów wsparcie
będzie też obejmować przyłącza jednostek
wytwarzania energii elektrycznej do najbliższej
istniejącej sieci
Wsparcie dla OZE
W ramach Priorytetu IX PO
IŚ infrastruktura przyjazna
środowisku realizowane będą
następujące działania:

w konkursach w poszczegól-
nych działaniach.
Przykładową drogę po
wsparcie omówimy na przy-
kładzie projektu zakładającego
wykorzystanie biogazu do pro-
dukcji energii elektrycznej. Mi-
nimalna wartość projektu
kwalifikująca go do dofinanso-
wania wynosi 10 mln złotych.
W ramach tego działania nie
będzie można sfinansować
technologii polegających na
we. Czyli jak widać katalog po-
tencjalnych beneficjentów jest
bardzo szeroki.
Działanie 9.4 Wytwarzanie
energii ze źródeł odnawial-
nych, które wspierać będzie
budowę lub zwiększenie
mocy jednostek wytwarza-
nia energii elektrycznej wy-
korzystujących energię wo-
dy w małych elektrowniach
Wymogi formalne
Beneficjenci mogą liczyć na
dotacje w maksymalnej wyso-
kości do 70 proc. kosztów kwa-
lifikowanych. W ramach reali-
zowanych projektów wsparcie
będzie też obejmować przyłą-
cza jednostek wytwarzania
energii elektrycznej do najbliż-
szej istniejącej sieci. Ocena
wniosków odbywać się będzie
w dwóch etapach: pierwszy
z nich – preselekcja polega na
ocenie wniosków pod kątem
spełnienia kryteriów formal-
nych i merytorycznych I stop-
nia w oparciu o niepełną doku-
mentację projektową, na dru-
gim etapie wymagana jest już
pełna dokumentacja, a ocena
wniosków prowadzona jest
w oparciu o kryteria meryto-
ryczne II stopnia. Kryteria wy-
boru projektów stanowią za-
łącznik nr 1 do Szczegółowego
opisu priorytetów PO Infra-
struktura i Środowisko.
Ważne, by oprócz spełnienia
przez projekt kryteriów for-
malnych na pierwszym etapie
ocenie podlegać będzie też
m.in. stopień gotowości pro-
jektu do realizacji (posiadanie
prawomocnego pozwolenia na
budowę, uzyskana decyzja
o uwarunkowaniach środowi-
INWESTYCJE W ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Z PUNKTU WIDZENIA BANKU
PLUSY:

perspektywy rynku – konieczność zwiększania udziału energii wyprodukowanej ze źródeł
odnawialnych oraz istniejąca luka pomiędzy obowiązkowymi minimalnymi udziałami a możliwością
dostarczenia zielonej energii

motywacja w postaci kar za niespełnienie minimalnych wymaganych udziałów zielonej energii

gwarancja prawna odkupu energii, jeśli dostępne są moce przyłączeniowe

możliwość dywersyfikacji źródeł dochodu (obok sprzedaży samego prądu i zielonych certyfikatów)
– w szczególności w przypadku biogazowi

wsparcie w postaci dotacji z unijnych środków pomocowych

szanse na zwiększenie prawnych zachęt w przypadku biogazowi rolniczych
MINUSY:

brak stabilności systemu prawnego – np. zmiana wysokości ulgi akcyzowej ma istotny wpływ na
produkcję biopaliw

brak gwarancji cen

skomplikowane i długotrwałe procedury biurokratyczne - czasochłonne uzyskiwanie dużej liczby
pozwoleń umożliwiających realizację inwestycji
Dotacje dla przemysłu
Na wsparcie przemysłu pro-
dukującego urządzenia na po-
trzeby branży odnawialnych
źródeł energii przeznaczono
w latach 2007–2013 ponad 91
mln euro. Pieniądze te są do-

w wielu przypadkach realizacja inwestycji przez nowo tworzone podmioty bez historii finansowej

niedostateczne wsparcie ze źródeł krajowych oraz niewielka w stosunku do potrzeb wysokość
budżetu pomocowego ze środków unijnych
MACIEJ MAJEWSKI
menadżer produktu ds. funduszy unijnych BGŻ S.A.
dla przedsiębiorstw

C2 |
CZWARTEK
5 MARCA
2009 | nr 45
DOTACJE UNIJNE
www.gazetaprawna.pl/serwisy
FUNDUSZE UNIJNE Dotacje z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
91 mln euro na dotacje unijne dla przemysłu
produkującego urządzenia dla energetyki odnawialnej
Oprócz dotacji na farmy wiatrowe czy spalarnie biomasy w ramach
programu Innowacyjna Gospodarka można także uzyskać wsparcie
dla inwestycji, zmierzających do uruchomienia produkcji urządzeń
na potrzeby sektora energetyki odnawialnej. Na ten cel
przewidziano 91 mln euro.
bonus w wysokości dodatko-
wych 10 pkt proc. dla średnich
firm i 20 pkt proc. dla małych
firm), ale nie więcej niż 30 mln
zł. Wybór projektów odbywa
się w trybie konkursu za-
mkniętego organizowanego
przez Instytut Paliw i Energii
Odnawialnej (IPiEO).
Procedura oceny wniosków
jest dwustopniowa i pozwala
wnioskodawcy na dokładne
przygotowanie projektu.
W pierwszym etapie (preselek-
cja) wnioski oceniane będą
pod kątem spełnienia kryte-
riów formalnych i merytorycz-
nych I stopnia w oparciu o nie-
pełną dokumentację projekto-
wą. Następnie po pozytywnej
ocenie wnioskodawca będzie
miał czas na uzupełnienie do-
kumentacji i poddanie się osta-
za zadanie ułatwić i zmniej-
szyć koszty nabywania urzą-
dzeń do budowy jednostek wy-
twarzania paliw i energii
z OZE. Rolą działania jest uła-
twienie i zmniejszenie kosztów
nabywania urządzeń do budo-
wy jednostek wytwarzania pa-
liw i energii ze źródeł odna-
wialnych, o których mowa
w Działaniach 9.1, 9.4 i 9.5.
Na razie termin pierwszego
konkursu w tym działaniu nie
został jeszcze wyznaczony.
PRAWO O DOTACJACH
Podstawowe akty prawne dotyczące kwalifikowania wydatków
w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006
chcą budować nowoczesne li-
nie technologiczne, wytwarza-
jące urządzenia do produkcji
energii elektrycznej i cieplnej
ze źródeł odnawialnych oraz
biopaliw i biokomponentów.
Inwestorzy będą mogli także
sfinansować budowę zakładów
produkujących urządzenia do
wytwarzania energii elektrycz-
nej z wiatru, wody, biogazu
i biomasy lub energii cieplnej
przy wykorzystaniu energii sło-
necznej, geotermalnej lub bio-
masy, a także kogeneracji przy
wykorzystaniu energii geoter-
malnej lub biomasy. Ostatnią

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 ustanawiające Fun-
dusz Spójności
MARIUSZ GAWRYCHOWSKI
mariusz.gawrychowski@infor.pl

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1080/2006
w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
J
edną z głównych bolączek

Uszczegółowienie Programu wydane przez Ministra Rozwoju
Regionalnego
przedsiębiorców, którzy
chcą zainwestować w odna-
wialne źródła energii, jest defi-
cyt na rynku urządzeń prze-
znaczonych do tego celu. Brak
ten jest jeszcze mocniej odczu-
walny, bowiem energetyka od-
nawialna cieszy się dużym za-
interesowaniem.

Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ra-
mach Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie
programowania 2007–2013
Wydatek kwalifikowalny
Ważną informacją jest to, że
początek okresu kwalifikowal-
ności wydatków dla inwestycji
realizowanej w ramach Działa-
nia 10.3 rozpoczyna się po po-
twierdzeniu przez IPiEO tego,
że dany projekt co do zasady
kwalifikuje się do otrzymania
wsparcia. Wyjątkiem są prace
przygotowawcze prowadzone
przez mikro, małe lub średnie
przedsiębiorstwa w zakresie
dotyczącym sporządzenia do-
kumentacji projektowej. Dla
tych firm początkiem okresu
kwalifikowania prac przygoto-
wawczych będzie moment
wejścia w życie rozporządzeń
pomocowych. W wypadku du-
żych przedsiębiorców koszty
dokumentacji projektowej nie
będą refundowane.
Wydatek kwalifikowalny to
wydatek lub koszt poniesiony
przez beneficjenta (lub podmiot
upoważniony do ponoszenia
wydatków kwalifikowalnych
wskazany w umowie o dofinan-
sowanie) w związku z realizacją
projektu w ramach PO IiŚ,

Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO IiŚ
zgodnie z zasadami obowiązu-
jącymi w wytycznych, określają-
cych, które wydatki kwalifikują
się do wsparcia, a które nie.
Uznany za kwalifikowalny
może zostać tylko wydatek fak-
tycznie poniesiony w związku
z realizacją projektu, rozumia-
ny jako rozchód środków pie-
niężnych z konta bankowego
beneficjenta. Może także zo-
stać uznany za kwalifikowalny
wkład niepieniężny lub amor-
tyzacja, pod warunkiem że po-
lega na wniesieniu nierucho-
mości, urządzeń lub materia-
łów, ekspertyz lub nieodpłatnej
pracy wykonywanej przez wo-
lontariuszy oraz jego wartość
może, na żądanie odpowied-
niej instytucji, zostać w nieza-
leżny sposób wyceniona oraz
jeśli zaistnieje taka koniecz-
ność.
Wydatki muszą być oparte
na prawnie wiążących umo-
wach, porozumieniach lub do-
kumentach. Wydatek faktycz-
nie poniesiony powinien być
poparty fakturą z oznaczeniem
zapłaty lub dokumentami księ-
gowymi o równoważnej warto-
ści dowodowej wraz z potwier-
dzeniem płatności na rzecz wy-
konawcy w postaci wyciągu
z rachunku bankowego.
Wydatki poniesione na pod-
stawie umowy, która została
zawarta z naruszeniem prawa,
lub zostały poniesione z naru-
szeniem prawa mogą zostać
uznane za niekwalifikowalne
w całości lub w części, w zależ-
ności od wagi tego naruszenia.
Wydatki muszą być zgodne
z przepisami w obszarach: za-
mówień publicznych, ochrony
środowiska, pomocy publicz-
nej oraz rachunkowości. Zmia-
na podmiotu upoważnionego
do ponoszenia wydatków kwa-
lifikowalnych może być doko-
nana na uzasadniony wniosek
beneficjenta, za zgodą instytu-
cji będącej stroną umowy o do-
finansowanie z beneficjentem,
w formie aneksu do umowy
o dofinansowanie.

Wysokość pomocy
Na wsparcie przemysłu pro-
dukującego urządzenia na po-
trzeby branży odnawialnych
źródeł energii (OZE) przezna-
czono w latach 2007–2013 po-
nad 91 mln euro. Pieniądze te
są dostępne w ramach progra-
mu Infrastruktura i Środowi-
sko, a dokładnie w ramach
Działania 10.3 Rozwój przemy-
słu dla odnawialnych źródeł
energii. Jest to jedno z działań
Priorytetu X Bezpieczeństwo
energetyczne, w tym dywersy-
fikacja źródeł energii, finanso-
wanych z Europejskiego Fun-
duszu Rozwoju Regionalnego.
Jego zadaniem jest dofinanso-
wanie projektów budowy za-
kładów produkujących urzą-
dzenia do wytwarzania OZE.
Unijne dotacje w ramach te-
go działania będą mogli uzy-
skać przedsiębiorcy, którzy
Uznany za kwalifikowalny może zostać tylko wydatek
faktycznie poniesiony w związku z realizacją
projektu, rozumiany jako rozchód środków
pieniężnych z konta bankowego beneficjenta
kategorią zakładów, których na
budowę będzie można uzyskać
unijne wsparcie, są przedsię-
biorstwa wytwarzające urzą-
dzenia do produkcji biopaliw
i biokomponentów.
tecznej ocenie pod kątem speł-
nienia kryteriów merytorycz-
nych II stopnia. Pozytywny wy-
nik tej oceny oznacza uzyska-
nie dofinansowania realizacji
projektu.
W ramach działania wspar-
cie będzie kierowane na budo-
wę nowoczesnych linii techno-
logicznych wytwarzających
urządzenia wykorzystywane
do produkcji energii elektrycz-
nej i cieplnej ze źródeł odna-
wialnych oraz biokomponen-
tów i biopaliw. Działanie to ma
Wartość projektu
Aby móc ubiegać się o dota-
cje w ramach Działania 10.3,
wartość projektu musi prze-
kraczać 20 mln zł. Maksymal-
na wartość dofinansowania
wynosi 30 do 50 proc. wydat-
ków kwalifikowanych (plus
FINANSE Dotacje na rozwój energetyki odnawialnej
Dodatkowe wsparcie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
W marcu startują nie tylko unijne dotacje na inwestycje związane
z odnawialnymi źródłami energii. Swój własny program wsparcia
uruchamia także Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej. Będzie on stanowił uzupełnienie dla
wsparcia ze środków UE.
Regulacji Energetyki (URE),
a wnoszonych przez dostaw-
ców energii zobowiązanych
prawem energetycznym do
zakupu odpowiedniej ilości
zielonej energii. Wpływy z ty-
tułu tychże opłat i kar stano-
wią dochód NFOŚiGW
i umieszczane są na wyodręb-
nionym subfunduszu.
W ramach programu inwe-
storzy będą mogli otrzymać
pożyczkę długoterminową,
rozłożoną maksymalnie na 15
lat, w wysokości do 50 mln zł,
która pokryje do 75 proc. kosz-
tów przedsięwzięcia. Stała sto-
pa oprocentowania pożyczki
będzie wynosić 6 proc. Dodat-
kowo istnieje możliwość umo-
rzenia pożyczki do 50 proc.
kwoty, w zależności od ren-
towności przedsięwzięcia.
Z tego rozwiązania będą mo-
zbliżyć się do wypełniania
unijnych zobowiązań. Do
2020 roku 15 proc. energii
musi pochodzić ze źródeł od-
nawialnych.
MARIUSZ GAWRYCHOWSKI
mariusz.gawrychowski@infor.pl
przeznaczona w 2009 roku na
bardzo atrakcyjne pożyczki
udzielane w ramach pierw-
szego konkursu. Będą mogły
w nim wziąć udział podmioty
chcące zainwestować w odna-
wialne źródła energii lub wy-
sokosprawną kogenerację.
Kogeneracja to proces techno-
logiczny jednoczesnego wy-
twarzania energii elektrycz-
nej i energii cieplnej w elek-
trociepłowni. Jest on ekolo-
giczny i ekonomiczny – po-
zwala na mniejsze zużycie
paliwa niż oddzielne wytwa-
rzanie ciepła w ciepłowni
i energii elektrycznej w elek-
Na razie nie wiadomo jak będzie
Dwuetapowa, wnikliwa
ocena merytoryczna ma na ce-
lu umożliwienie realizacji in-
westycji przedsiębiorcom
w świetle zapisów dotyczą-
cych pomocy publicznej
(wstępne zaświadczenia
o kwalifikowalności przedsię-
wzięcia do pomocy). Na uzu-
pełnienie dokumentów wnio-
skodawcy będą mieli trzy mie-
siące, zaś ogłoszenie pierwszej
listy rankingowej powinno na-
stąpić do końca listopada 2009
roku. W ciągu czterech do sze-
ściu miesięcy po ogłoszeniu
wyników pierwszej rundy zo-
staną podpisane umowy
o przyznaniu wsparcia.
Wybór przedsięwzięć, które
dostaną wsparcie będzie doko-
nywany na podstawie dwóch
kryteriów. Pierwszym z nich
jest kryterium dostępu, które
ma wyłonić najlepiej przygoto-
wane i najbardziej efektywne
energetyczni i ekonomicznie
projekty. Ocena przedsięwzięć
będzie odbywała się na dwóch
poziomach. Po pierwsze firma
będzie musiała spełnić mini-
malne wymogi kompletności
wniosku (nie został on jeszcze
Fundusz Ochrony Środowi-
ska i Gospodarki Wodnej
(NFOŚiGW) uruchomi własny
program wsparcia przedsię-
wzięć w zakresie odnawial-
nych źródeł energii. Firmy za-
interesowane inwestycjami
w zieloną energię (farmy wia-
trowe czy spalarnie biomasy)
będą mogły uzyskać preferen-
cyjne pożyczki na realizacji
swoich projektów. Program
wsparcia inwestycji w odna-
wialne źródła energii i obiek-
ty wysokosprawnej kogenera-
cji jest odpowiedzią na rządo-
wą rekomendację zwiększe-
nia wydatków inwestycyjnych
na energetykę, w tym
w szczególności na sektor od-
nawialnych źródeł energii, za-
wartą w rządowym antykry-
zysowym Planie Stabilności
i Rozwoju.
Z przewidzianej na lata
2009–2012 pomocy finanso-
wej ze środków krajowych,
w wysokości 1,5 mld zł, poło-
wa, tj. 750 mln zł, będzie
Inwestorzy będą mogli otrzymać pożyczkę
długoterminową, rozłożoną maksymalnie na 15 lat,
w wysokości do 50 mln zł, która pokryje do 75 proc.
kosztów przedsięwzięcia
trownii. Wartość projektów,
które będę mogły ubiegać się
o wsparcie, nie może być wyż-
sza niż 10 mln zł.
Środki finansowe pocho-
dzić będą z opłat zastępczych
i kar naliczanych przez Urząd
gły jednak skorzystać tylko
mniej rentowne projekty.
Jak szacują twórcy progra-
mu, ma on przyczynić się do
stworzenie w Polsce dodatko-
wych 350 MW zielonej ener-
gii. Dzięki temu nasz kraj ma
opublikowany). Drugi poziom
to ocene merytoryczna inwe-
stycji.
Drugim kryterium jest
kryterium selekcji. Będzie to
instrument rankingowy, któ-
ry – w zamyśle NFOŚiGW –
ma uwzględniać specyfikę
każdej kategorii przedsię-
wzięcia.

J
uż 10 marca Narodowy
www.gazetaprawna.pl/serwisy
DOTACJE UNIJNE
CZWARTEK
5 MARCA
2009
| nr 45
| C3
PRAWO Administracyjne bariery realizacji inwestycji w zakresie produkcji energii ze źródeł odnawialnych
Trzeba rozszerzyć katalog inwestycji uznawanych za cele publiczne
Jeżeli gmina nie chce uchwalić planu miejscowego przewidującego
możliwość budowy instalacji produkującej energię elektryczną
z odnawialnego źródła energii, inwestor może mieć trudności
z uzyskaniem określenia warunków zabudowy.
iż instalacja ta stanowi urzą-
dzenie infrastruktury technicz-
nej. Taka kwalifikacja instala-
cji produkującej energię elek-
tryczną z odnawialnego źródła
energii może budzić wątpliwo-
ści, bowiem jako urządzenia
infrastruktury technicznej
kwalifikuje się urządzenia
przesyłowe lub urządzenia peł-
niące funkcje służebne do
tychże urządzeń przesyło-
wych, jak techniczne stacje
przekaźnikowe, transformato-
rowe, redukcyjno-pomiarowe,
lub budynki przepompowni.
W związku z powyższym
praktyczną alternatywę dla
ustalenia w planie miejsco-
wym warunków zabudowy
mogłaby stanowić decyzja o lo-
kalizacji inwestycji celu pu-
blicznego. Uzyskanie takiej de-
cyzji jest jednak możliwe wy-
łącznie dla przedsięwzięć sta-
nowiących realizację celów pu-
blicznych w rozumieniu usta-
wy o gospodarce nieruchomo-
ściami. Do takich celów usta-
wa zalicza np. budowę urzą-
dzeń służących do przesyłania
energii elektrycznej lub budo-
wę obiektów i urządzeń służą-
cych ochronie środowiska, bę-
dących własnością Skarbu
Państwa lub jednostek samo-
rządu terytorialnego.
energię elektryczną z odna-
wialnego źródła energii, bo-
wiem urzędnicy wskazują, iż
taka instalacja nie jest wyraź-
nie ujęta w katalogu inwestycji
stanowiących realizację celu
publicznego.
Podsumowując, stwierdzić
należy, iż jeżeli gmina nie
chce uchwalić planu miejsco-
wego przewidującego możli-
wość budowy instalacji pro-
dukującej energię elektryczną
z odnawialnego źródła ener-
gii, inwestor może mieć trud-
ności z uzyskaniem określenia
warunków zabudowy w spo-
sób odpowiadający jego za-
mierzeniom. Wobec tego
ustawodawca winien jak naj-
szybciej rozszerzyć katalog in-
westycji uznawanych za cele
publiczne poprzez wyraźne
zakwalifikowanie inwestycji
w energię odnawialną jako in-
westycji stanowiących realiza-
cję celu publicznego. Niezro-
zumiałe jest bowiem, iż wo-
bec wyraźnego uznania za cel
publiczny budowy lotnisk,
składowisk śmieci, budowy
i utrzymywania pomieszczeń
dla urzędów organów władzy,
a nawet wydobywania i skła-
dowania węgla brunatnego
wydobywanego metodą od-
krywkową (art. 6 ustawy
o gospodarce nieruchomo-
ściami) do katalogu inwesty-
cji celu publicznego nie zosta-
ły dodane elektrownie wiatro-
we lub słoneczne, biogazow-
nie, lub inne inwestycje zwią-
zane z produkcją energii ze
źródeł odnawialnych.

nie od strony administra-
cyjno prawnej inwestycji, jaką
jest budowa instalacji produ-
kującej energię elektryczną
z odnawialnego źródła energii
jest przedsięwzięciem trud-
nym i czasochłonnym. Inwe-
stor musi przebrnąć przez całą
serię postępowań, aby móc
rozpocząć produkcję energii
elektrycznej.
Po wstępnym wyborze loka-
lizacji danego przedsięwzięcia,
która immanentnie związana
będzie z rodzajem odnawial-
nego źródła, z którego produ-
kowana będzie energia elek-
tryczna, należy zadbać, aby te-
ren, na którym inwestycja ma
być zlokalizowana, miał okre-
ślony odpowiedni sposób za-
budowy.
nawialnego źródła energii za-
sadniczo nie będzie zatem
możliwe, poza nielicznymi wy-
jątkami, gdy w sąsiedztwie jest
już wybudowana inna podob-
na instalacja.
W tym miejscu należy wska-
zać, że zasada dobrego są-
siedztwa nie znajduje zastoso-
wania w przypadku ubiegania
się o wydanie decyzji o warun-
kach zabudowy dla urządzeń
infrastruktury technicznej.
W praktyce zdarzają się zatem
przypadki wydania decyzji
o warunkach zabudowy dla in-
stalacji produkującej energię
elektryczną z odnawialnego
źródła energii mimo braku po-
dobnej zabudowy w sąsiedz-
twie, właśnie ze wskazaniem,
Katalog inwestycji
Niestety, brzmienie i syste-
matyka obowiązujących prze-
pisów wywołuje wiele wątpli-
wości, czy budowę przez pry-
watnego inwestora instalacji
produkującej energię elek-
tryczną z odnawialnego źródła
energii można traktować jako
inwestycję celu publicznego.
W praktyce rzadko zdarza się
uzyskać decyzję o lokalizacji
inwestycji celu publicznego
dla instalacji produkującej
Dr iur. PRZEMYSŁAW RATAJ
radca prawny Rödl & Partner
Roedl, Jamroży,
Majchrowicz-Bączyk,
Smagowicz-Tokarz
Kancelaria Prawna
reklama
Plany miejscowe
Ustalenie sposobu zagospo-
darowania i zabudowy terenu
może nastąpić alternatywnie
w ramach trzech odrębnych
postępowań administracyj-
nych, mających na celu odpo-
wiednio: uchwalenie nowego
lub zmianę istniejącego planu
miejscowego, uzyskanie decy-
zji o warunkach zabudowy al-
bo decyzji o lokalizacji inwe-
stycji celu publicznego.
W Polsce brak planów miej-
scowych jest raczej regułą niż
wyjątkiem. Oznacza to, iż in-
westor chcący realizować in-
westycję w oparciu o zapisy
planu miejscowego musi zwró-
cić się do gminy, aby ta przy-
stąpiła do sporządzenia planu,
co jest procedurą żmudną
i czasochłonną. Podkreślenia
wymaga również, iż gmina nie
ma prawnego obowiązku
uwzględnić takiego wniosku
inwestora, w związku z czym
sporządzenie planu miejsco-
wego będzie zależeć wyłącznie
od stanowiska władz gminy.
Dodatkowo należy wskazać, iż
w przypadku, gdy dany teren
objęty jest już planem miejsco-
wym, który nie przewiduje jed-
nak budowy instalacji produ-
kującej energię elektryczną
z odnawialnego źródła, ko-
nieczna będzie zmiana planu
miejscowego, co wymaga prze-
prowadzenia analogicznej pro-
cedury, jak przy uchwalaniu
nowego planu.
Wydanie decyzji
W przypadku zamierzonej
lokalizacji instalacji produku-
jącej energię elektryczną z od-
nawialnego źródła energii na
nieruchomościach, które nie są
i nie będą objęte planem miej-
scowym, określenie warunków
zabudowy może nastąpić wy-
łącznie w drodze decyzji o wa-
runkach zabudowy lub decyzji
o lokalizacji inwestycji celu pu-
blicznego. Dla wydania decyzji
o warunkach zabudowy usta-
wa wymaga jednak, aby co
najmniej jedna działka sąsia-
dująca z działką, na której ma
być zrealizowana inwestycja
była zabudowana w sposób
pozwalający na określenie wy-
magań dotyczących nowej za-
budowy (tzw. zasada dobrego
sąsiedztwa). Wypełnienie po-
wyższej przesłanki w przypad-
ku instalacji mającej produko-
wać energię elektryczną z od-
K
ompleksowe przygotowa-
C4 |
CZWARTEK
5 MARCA
2009 | nr 45
DOTACJE UNIJNE
www.gazetaprawna.pl/serwisy
FUNDUSZE UNIJNE Dotacje na odnawialne źródła energii
Inwestorzy zainteresowani rozwojem energii odnawialnej mogą
znaleźć wsparcie w regionalnych programach operacyjnych
Wsparcie dla inwestycji w odnawialne źródła energii można
pozyskać nie tylko z programu Infrastruktura i Środowisko.
Dotacje na ten cel są także dostępne w regionalnych programach
operacyjnych oraz Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich.
rów Wiejskich. Do niego mają
trafić wszystkie projekty z za-
kresu energetyki odnawialnej,
których wartość nie przekra-
cza 3 mln zł.
Wsparcie to jest dostępne
tylko na obszarze interwencyj-
nym PROW, czyli może do-
tyczć projektów realizowa-
nych w:

DOTACJE DLA OZE W REGIONALNYCH PROGRAMACH OPERACYJNYCH
WOJEWÓDZTWO
DZIAŁANIE
ALOKACJA
FINANSOWA
(w mln euro)
Nie oznacza to jednak, że je-
śli budowa farmy wiatrowej
czy spalarni biomasy ma po-
chłonąć mniej niż 20 mln zł, to
jest pozbawiona szansy na
unijne pieniądze. W sukurs
przychodzą bowiem inne pro-
gramy operacyjne. Dotacje na
inwestycje w odnawialne źró-
dła energii, których nie można
sfinansować w ramach PO IiŚ,
znajdują się w regionalnych
programach operacyjnych
(RPO) oraz w Programie Roz-
woju Obszarów Wiejskich
(PROW).
MARIUSZ GAWRYCHOWSKI
mariusz.gawrychowski@infor.pl
Dolnośląskie
Kujawsko-Pomorskie
5.1. - Alternatywne źródła energii
2.4 - Infrastruktura energetyczna przyjazna
środowisku
6.2 - Energia przyjazna środowisku
3.2 - Poprawa jakości powietrza, efektywności
energetycznej oraz rozwój i wykorzystanie OZE
2.9 - Odnawialne źródła energii
7.2 - Poprawa jakości powietrza i zwiększenie
wykorzystanie OZE
4.3 - Ochrona powietrza, energetyka
4.3 - Ochrona powietrza, OZE
2.2 - Infrastruktura energetyczna
5.1 - Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony
środowiska
5.4 - Rozwój energetyki opartej na źródłach
odnawialnych
5.3 - Czyste powietrze i odnawialne źródła energii
4.1. Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony
środowiska i energetycznej
6.2 - Ochrona środowiska przez zanieczyszczeniami
i zniszczeniami
3.7 - Zwiększenie wykorzystania odnawialnych
zasobów energii
4.1 - Energia odnawialna i zarządzanie energią
21,7
36,0
W
ramach programu Infra-
struktura i Środowisko
(POiŚ) będą wspierane naj-
większe projekty z zakresie od-
nawialnych źródeł energii.
O wsparcie z tego programu
mogą ubiegać się tylko przed-
sięwzięcia o minimalnej war-
tości 20 mln zł (w przypadku
dotyczących małych elektrow-
ni wodnych do 10 MW oraz
w zakresie wytwarzania ener-
gii elektrycznej z biomasy lub
biogazu próg jest obniżony
i wynosi 10 mln zł).
miejscowościach należących
do gminy wiejskiej,
Lubelskie
Lubuskie
23,3
18,6

miejscowościach należących
do gminy miejskowiejskiej,
z wyłączeniem miast liczą-
cych powyżej 5 tys. miesz-
kańców,
Łódzkie
Małopolskie
32,2
28,7
miejscowościach gminy
miejskiej o liczbie mieszkań-
ców mniejszej niż 5 tys.
Projekty mogą obejmować
jedną lub więcej miejscowości.
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
146,8
20,1
63,8
38,5
Programy regionalne
W ramach RPO mogą być
dofinansowywane projekty
o wartości poniżej 20 mln (lub
10 mln zł w przypadku małych
elektrowni wodnych do 10
MW oraz w zakresie wytwa-
rzania energii elektrycznej
z biomasy lub biogazu). Prak-
tycznie każdy region przezna-
czył część środków unijnych,
które otrzymał na lata
2007–2013 na odnawialne
źródła energii. Nie są to duże
kwoty (patrz tabela), lecz sta-
nowią istotne uzupełnienie
środków w programie Infra-
struktura i Środowisko.
Na tym kończą się możliwo-
ści, jakie mają przedsiębiorcy
w pozyskiwaniu grantów z UE
na OZE. Natomiast samorządy
mogą skorzystać jeszcze ze
środków znajdujących się
w Programie Rozwoju Obsza-
Energia z biomasy
Szersze możliwości wsparcia
są natomiast w przypadku pro-
jektów polegających na wytwa-
rzaniu produktów energetycz-
nych z biomasy. O wsparcie na
ten cel w ramach Programu
Rozwoju Obszarów Wiejskich
mogą ubiegać się przedsiębior-
cy i to w dwóch działaniach
jednocześnie. (Różnicowanie
w kierunku działalności nierol-
niczej oraz Tworzenie i rozwój
mikroprzedsiębiorstw). Podob-
nie jak w przypadku samorzą-
dów projekt musi być zlokali-
zowany w:

Energia z różnych źródeł
Dotacje te można uzyskać na
przedsięwzięcia zmierzające do
budowy lub zwiększenia mocy
jednostek wytwarzania energii
elektrycznej wykorzystujących
energię wiatru, wody w małych
elektrowniach wodnych do 10
MW, biogazu i biomasy, ciepła
przy wykorzystaniu energii
geotermalnej lub słonecznej.
W tym wsparcie będzie obej-
mować przyłącza jednostek wy-
twarzania energii elektrycznej
ze źródeł odnawialnych do naj-
bliższej istniejącej sieci. Szeroki
jest także katalog beneficjen-
tów, bowiem obejmuje nie tylko
przedsiębiorców, ale także na
przykład samorządy, stowarzy-
szenie czy nawet związki wy-
znaniowe.
Pomorskie
16,5
Śląskie
Świętokrzyskie
57,8
59,8
Warmińsko - Mazurskie
44,9
Wielkopolskie
20,6
Zachodniopomorskie
21,0
miejscowościach gminy
miejskiej o liczbie mieszkań-
ców mniejszej niż 5 tys.
W przypadku działania Róż-
nicowanie w kierunku działal-
ności nierolniczej beneficjen-
tem może być osoba fizyczna,
członek gospodarstwa domo-
wego w gospodarstwie rol-
nym, która jest ubezpieczona
w KRUS i jako rolnik uzyskuje
dopłaty bezpośrednie.
O wsparcie mogą także starać
się domownicy.
Natomiast w przypadku
działania Tworzenie i rozwój
mikroprzedsiębiorstw o wspar-
cie może ubiegać się osoba fi-
zyczna lub osoba prawna, lub
jednostka organizacyjna nie-
posiadająca osobowości praw-
nej, która prowadzi działal-
ność gospodarczą jako mikro-
przedsiębiorstwo (zatrudnia
mniej niż 10 osób i ma obrót
roczny nieprzekraczający
2 mln euro).

miejscowościach należących
do gminy wiejskiej,

miejscowościach należących
do gminy miejskowiejskiej,
z wyłączeniem miast liczą-
cych powyżej 5 tys. miesz-
kańców,
FINANSOWANIE INWESTYCJI Rząd wprowadził uproszczenia aktywizujące procesy inwestycyjne z wykorzystaniem środków unijnych
Fundusze unijne pomogą przetrwać kryzys finansowy
W najbliższym roku do polskiego biznesu popłynie co najmniej
16,8 mld zł z Brukseli. Jednocześnie jeszcze nigdy w historii
funkcjonowania polityki spójności w Polsce nie wprowadzono
tylu uproszczeń aktywizujących procesy inwestycyjne.
skiej, stworzona została
skrzynka mailowa, na którą
beneficjenci mogą przesyłać
własne sugestie zmian. Kore-
spondencję można kierować
na adres elektroniczny: proste-
fundusze@mrr.gov.pl lub na
adres pocztowy Ministerstwa
Rozwoju Regionalnego
(ul. Wspólna 2/4, 00-926 War-
szawa) z dopiskiem na koper-
cie „Proste Fundusze”.
ustaw w związku z wdraża-
niem funduszy strukturalnych
i Funduszu Spójności (weszła
w życie 20 grudnia 2008 r.).
Kolejnym krokiem na dro-
dze do usprawnienia systemu
przydzielania i wykorzysty-
wania środków unijnych jest
z zaliczki na poczet spodzie-
wanej dotacji unijnej upraw-
niona była ograniczona grupa
inwestorów.
Dotacja rozwojowa w for-
mie zaliczki wypłacana będzie
beneficjentom po ustanowie-
niu i wniesieniu przez nich za-
Rządowe poręczenia i gwaran-
cje dla rynku międzybankowe-
go oraz prywatnych przedsię-
biorców mają odblokować cyr-
kulację kredytową. Rząd zapo-
wiedział już zwiększenie do 40
mld złotych, w samym tylko
2009 r., budżetowego limitu
na poręczenia i gwarancje
Skarbu Państwa. Kolejny
punkt strategii antykryzysowej
przewiduje wykreowanie do-
datkowej akcji kredytowej dla
małych i średnich przedsię-
biorstw o wartości 20 mld zł.
Dla wielu przedsiębiorstw
zaciągnięcie kredytu jest jed-
nym z podstawowych źródeł
finansowania inwestycji. Bez
zamknięcia montażu finanso-
wego inwestycji nie ma szans
na skorzystanie z dotacji unij-
nych. Z kolei łatwiej dostępne
i dobrze wykorzystane środki
pochodzące z funduszy unij-
nych będą impulsem do
utrzymania stabilności gospo-
darki w latach spowolnienia
koniunktury. Wszelkie uła-
twienia związane z dokapita-
lizowaniem sektora prywat-
nego przyczyniają się do
umocnienia podmiotów ist-
niejących na rynku i kreowa-
nia zatrudnienia.
ANETA SUGIER
kierownik projektu
w Management & Consulting
Group
czył nas ogólnoświatowym
kryzysem finansowym. Wyda-
wało się, że stabilna gospodar-
ka naszego kraju nie odczuje
silnie jego skutków. Ostatnie ty-
godnie wskazują jednak na co-
raz większe konsekwencje zbli-
żającej się recesji. Nasza gospo-
darka potrzebuje dynamiczne-
go dopływu kapitału. Wydaje
się, że remedium na bieżącą sy-
tuację mogą być fundusze unij-
ne. Paradoksalnie opóźnienie
w wydatkowaniu środków
w nowej perspektywie finanso-
wej 2007–2013 może teraz
działać na naszą korzyść.
przyznania Polsce zaliczki
z Komisji Europejskiej.
Dotacje z Unii Europejskiej
pozwolą na podtrzymanie po-
ziomu nakładów inwestycyj-
nych w przedsiębiorstwach, co
przyczyni się do dynamizowa-
nia gospodarki. Poza zaplano-
wanymi i częściowo realizowa-
nymi już rundami naboru pro-
jektów inwestycyjnych, działa-
nia administracji zarządzającej
nakierowane są na usprawnie-
nie systemu dysponowania
środkami. W celu koordynacji
tych prac, powstał Międzyre-
sortowy zespół do spraw wy-
korzystania funduszy struktu-
ralnych i Funduszu Spójności
Unii Europejskiej. W jego skład
wchodzą eksperci – praktycy.
Ich zadaniem jest badanie
przypadków nadmiernej kom-
plikacji procedur. Dotyczy to
m.in. kwestii dostępu i rozli-
czania środków z funduszy
strukturalnych. Przedsięwzię-
cie realizowane jest pod nazwą
„Proste fundusze”. W sposób
bezpośredni mogą w nim rów-
nież uczestniczyć beneficjenci
programów pomocowych. Na
polecenie ministra rozwoju re-
gionalnego, Elżbiety Bieńkow-
Dotacje z Unii Europejskiej pozwolą na
podtrzymanie poziomu nakładów inwestycyjnych
w przedsiębiorstwachco przyczyni się do
dynamizowania gospodarki
Usprawnienia ministerstwa
W ostatnich miesiącach
MRR podjęło szereg działań,
które ułatwiają dysponowanie
funduszami i realizację inwe-
stycji. Część uproszczeń opar-
ta jest na działaniach legisla-
cyjnych. 11 października 2008
r. weszła w życie nowelizacja
ustawy – Prawo zamówień pu-
blicznych. Niezwykle istotne
z punktu widzenia wykorzy-
stania środków unijnych było
również dostosowanie polskie-
go prawa do dyrektyw wspól-
notowych w zakresie ocen od-
działywania na środowisko.
Znowelizowana ustawa o udo-
stępnianiu informacji o środo-
wisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie śro-
dowiska oraz ocenach oddzia-
ływania na środowisko weszła
w życie 15 listopada 2008 r.
Nastąpiła także nowelizacja
ustawy o zmianie niektórych
nowelizacja rozporządzenia
ministra rozwoju regionalne-
go w sprawie wydatków zwią-
zanych z realizacją progra-
mów operacyjnych. Nowe roz-
porządzenie weszło w życie
12 lutego 2009 r. i umożliwia
szerokie udzielanie zaliczek
beneficjentom przedsiębior-
com, co z kolei ułatwi szybsze
wydawanie unijnych pienię-
dzy. System zaliczek został
wpisany w rządowy program
walki z kryzysem gospodar-
czym – Plan Stabilności i Roz-
woju. Już od najbliższych
rund aplikacyjnych benefi-
cjenci będą mogli uzyskać za-
liczki na realizowane przez
nich inwestycje w wysokości
20 proc. wartości projektu.
Dotychczas do skorzystania
bezpieczenia. I tak, przy dota-
cjach o wartości do 4 mln zł,
jedynym wymaganym zabez-
pieczeniem ze strony benefi-
cjentów będzie weksel.
W przypadku wyższych dota-
cji, inwestorzy będą musieli
przedstawić dodatkowe zabez-
pieczenie, np. poręczenie ban-
kowe.
Proste fundusze
W ciągu dwóch lat wdraża-
nia nowych programów po-
mocowych – jak podaje Mini-
sterstwo Rozwoju Regional-
nego – wydatkowano zaled-
wie 3,4 proc. alokacji przewi-
dzianej na ten okres.
Kumulacja niewydatkowa-
nych środków i rządowe zapo-
wiedzi w usprawnieniu syste-
mu przyznawania dotacji po-
zwolą uwolnić 16,8 mld zł.
Kwota ta może wzrosnąć na-
wet do 19,8 mld zł wskutek
Działania rządu
Również rząd ma swoje re-
medium na trudną sytuację,
w jakiej znalazł się sektor ban-
kowy. Inwestorzy wiedzą, że
niełatwo jest prowadzić roz-
mowy z bankami o przyznanie
kredytu inwestycyjnego. Banki
wymagają dużych zabezpie-
czeń, które często są barierą
zaporową dla przedsiębiorstw.


K
oniec ubiegłego roku zasko-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • zarabiamykase.xlx.pl